HOE DUURZAME, DRIJVENDE WONINGEN DE WONINGNOOD IN NEDERLAND KUNNEN OPLOSSEN
Bron: Mt/sprout.
Waar in Nederland kun je de komende vijf jaar eenvoudig een miljoen woningen bouwen? Op het water, en nog duurzaam en goedkoop ook, stelt Bluelands.
De Delftse startup heeft hiervoor een licht platform ontworpen, waarop je zelfs hoge, drijvende appartementencomplexen kunt bouwen. ‘Er ligt heel veel potentie op het water en daar maken we eigenlijk slecht gebruik van op dit moment’, zegt directeur en medeoprichter Rutger de Graaf. Bluelands wil op ongebruikte waterplassen betaalbare, drijvende woningen bouwen. Niet alleen in Nederland, maar in heel de wereld.
Daarvoor heeft de startup een gepatenteerd platform ontwikkeld. Onzinkbaar, duurzaam, goedkoop, modulair en net zo groot te maken als je zelf wilt, stelt Bluelands. De waterdichte buitenkant van de bakjes wordt grotendeels gemaakt van gerecycled plastic. De kern bestaat uit blokken gerecycled piepschuim.
Daarop komt een betonnen vloer, die meteen geïsoleerd is en de vloer van de begane grond van de woning vormt. Bouwvakkers kunnen daar gewoon overheen lopen om het platform verder in elkaar te zetten.
Lego op het water
‘We waren op zoek naar een systeem dat heel makkelijk in elkaar te zetten is. Het is letterlijk lego op het water’, zegt De Graaf. ‘Zeker voor de buitenlandse markt moet je een systeem hebben dat makkelijk toepasbaar is. Wij maken blokjes op het water aan elkaar vast en leggen daar de vloer op. Zo kunnen we direct op het water bouwen, waardoor je geen dure voorzieningen zoals kranen of droogdokken nodig hebt.’
Bluelands kan zijn platform in principe in iedere vorm en afmeting maken, ook voor grotere, complexe bouwprojecten. Daardoor wordt de opschaling van drijvend bouwen volgens De Graaf mogelijk. ‘We kunnen drijvende appartementencomplexen van meerdere lagen bouwen. Dat was tot voor kort lastig. Daardoor kun je grotere aantallen bouwen voor diverse doelgroepen.’
Dus niet alleen een drijvende woning op het water voor rijke mensen, vervolgt hij, maar ook sociale woningbouw en starterswoningen. ‘We zijn nu bezig om dat marktsegment open te breken. Het is niet erg dat de eerste generatie drijvend bouwen voor de rijkere doelgroep was, maar nu hebben we de technologie doorontwikkeld, zodat het bereikbaar wordt voor iedereen.’
Woningnood aanpakken
Ongeveer 10 procent van Nederland bestaat uit binnenwater. Van rivieren en meren, tot plassen en kanalen. Bluelands zegt daar minder dan 3 procent van nodig te hebben om de benodigde 900.000 woningen tot 2030 te kunnen bouwen en zo de woningnood op te lossen.
Twee derde wordt betaalbare woningbouw in het middensegment en een derde sociale woningbouw voor corporaties. Dat kan omdat bouwen op grotere, drijvende platforms van Bluelands minstens 20 procent goedkoper is dan op betonnen caissons, waar momenteel de meeste drijvende woningen op gebouwd worden.
Op het land gaan we volgens De Graaf de ruimte voor al die woningen niet vinden. ‘Iedere vierkante meter heeft al een bestemming of het zit in iemands achtertuin, waardoor het moeilijk wordt. Het water is veel minder ontwikkeld dan het land. Niet al het water heeft een hoge natuurwaarde of een transportfunctie. Er zitten ook verlaten oude havenbekkens bij, grindgaten of zandwindplassen. Wij hebben maar een heel klein stukje nodig’, zegt hij.
Een drijvende woning stuit volgens hem op minder complexe ruimtelijke ordeningsprocedures. Vaak is alleen een ligplaatsvergunning of toestemming om te bouwen nodig. ‘Land is duur, maar water is goedkoop en soms zelfs gratis’, zegt De Graaf.
Geschikt voor duurzame houtskeletbouw
Bluelands levert het drijvende platform, maar bouwt de woningen niet zelf. Daarvoor werkt de startup samen met aannemers, projectontwikkelaars en bouwers die bijvoorbeeld kant-en-klare, prefab, modulaire woningen uit de fabriek bouwen. Vooral houtskeletbouw met biobased materialen. ‘Die zijn bij uitstek geschikt om op ons platform te bouwen’, zegt De Graaf.
Bluelands maakt zoveel mogelijk gebruik van gerecycled materiaal. Omdat het platform niet volledig van beton is en er met lichtere gewichten op gebouwd wordt, gebruikt deze methode veel minder beton dan bestaande woningen. Aangezien beton verantwoordelijk is voor 8 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot, maakt dat de bouw van de drijvende woningen een stuk duurzamer.
Water komt van vier kanten
Daarnaast lossen de drijvende woningen nog een ander klimaatprobleem op: zeespiegelstijging. De uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag over de aansprakelijkheid van industriële landen voor klimaatverandering, zette nog eens de schijnwerpers op de eilandstaten in de Stille Oceaan die door de zeespiegelstijging onder water dreigen te raken.
Dat soort landen wil Bluelands ook gaan helpen met zijn drijvende woningbouwtechnologie. Maar ook Nederland krijgt te maken met de gevolgen van zeespiegelstijging. De komende decennia kunnen hogere dijken het stijgende zeewater nog buiten houden, maar door hevigere regenbuien stijgt ook het waterpeil van rivieren en andere wateren.
‘Water komt van vier kanten. Niet alleen van de zee, maar ook van de rivier, uit de lucht en uit de grond. Dat speelt in Nederland en in andere landen. Daarom wordt wat wij doen steeds belangrijker’, zegt De Graaf. ‘Wij willen met onze technologie graag helpen.’
Half miljoen aan aandelen
Bluelands is een spin-off van Blue21, het ingenieurs- en architectenbureau dat al achttien jaar drijvende steden ontwerpt en bekend is van projecten als het drijvend paviljoen in Rotterdam en de waterwoningen in de Harnaschpolder in Delft.
Beide bedrijven zijn gevestigd in de Buccaneer in Delft. Bluelands bouwde zijn eerste pilot van het drijvende platform daar in de buurt, in The Green Village van de TU Delft. Daarop staat een klein kantoor.
‘Door de jaren heen is Blue21 steeds meer een technologiebedrijf geworden’, zegt De Graaf. ‘We hebben onze eigen software, we investeren in het buitenland en zitten in een joint venture voor grootschalige drijvende kuststeden. We zijn dus eigenlijk geen ingenieurs- en architectenbureau meer. Daarom hebben we Bluelands ondergebracht in een aparte dochteronderneming.’
Om Bluelands te laten groeien als zelfstandig bedrijf en het drijvende platform overal ter wereld te kunnen verkopen, is de startup een sharefunding-campagne begonnen op platform Eyevestor. Daarmee wil het voor 500.000 euro aan aandelen uitgeven. De voorinschrijving is begonnen en de verkoop start binnenkort.
Van die vijf ton wil de startup een professionele organisatie optuigen die marktpartijen, overheden en corporaties gaat benaderen en demonstratieprojecten gaat uitvoeren. Bluelands werkt nu al mee aan projecten als De Drijvende Kracht in Zwolle, waar het grootste drijvende appartementencomplex ter wereld moet komen, en de drijvende, modulaire woningen van WeFloat. In 2029 moet het bedrijf al een omzet van 10 miljoen bereiken.
