ONTEVREDENHEID OVER VERHOOGDE ELEKTRICITEITSTARIEVEN

Foto: Wilgo Bilkerdijk, voorzitter van de ASFA, president Santokhi, C-47 voorzitter Robby Berenstein, Gregory Rusland, voorzitter van de NPS, minister van Natuurlijke Hulpbronnen David Abiamofo, en Dayanand Dwarka, voorzitter van de Energietarieven Commissie (ETC).

Er heerst ontevredenheid over de wijze waarop de regering het afbouwen van de subsidie op elektriciteit doorvoert.

Bedrijfslevenorganisatie Asfa heeft hierover in een brief aan president Chandrikapersad Santokhi haar ontevredenheid geuit. De verhoging onder de huidige omstandigheden zal volgens de organisatie funest zijn voor de productiesector. “Wij zijn ook tegen de verhoging, in ieder geval op deze manier, en hebben op verschillende momenten onze mening onder de aandacht gebracht van de regering, en waren in feite nog in discussie hierover”, zegt C-47-voorzitter Robby Berenstein.

Op 26 februari heeft de vakcentrale over deze kwestie een brief geschreven naar het staatshoofd. De argumenten die daarin zijn geopperd staan nog recht overeind. Maandag bespreekt het bestuur van C-47 in een spoedvergadering deze kwestie.

“De Asfa is resoluut van mening dat de voorgestelde tariefsaanpassing, waarbij producenten in Suriname 250 procent meer zullen betalen dan de huidige tarieven, onredelijk is en aanzienlijke schade kan toebrengen aan de vitale productiesector van ons land”, stelde de organisatie in haar brief aan de president.

“Ze verwijst naar het rapport van de EBS Tarievencommissie (ETC), waarin wordt geconcludeerd dat de huishouding van de EBS en Staatsolie Power Company Suriname (SPCS) eerst op orde moet worden gebracht alvorens een rechtvaardig tarief kan worden vastgesteld. “De Asfa ondersteunt deze conclusie en gelooft dat ‘garbage in, garbage out’ is”.

Het is volgens de organisatie essentieel om eerst de basis op orde te hebben voordat er tariefsaanpassingen kunnen worden doorgevoerd. In de brief werpt Asfa enkele redenen op waarom het cruciaal is om de productiesector niet te belasten met een te hoog energietarief.

Te hoge energietarieven zullen de concurrentiepositie van Surinaamse fabrikanten lokaal en internationaal ondermijnen, arbeidsplaatsen onder druk zetten en potentiële investeerders afschrikken. De associatie zegt akkoord te gaan met de aanpassing van de wisselkoers van SRD 30 naar SRD 36, op basis waarvan de stroomprijs mede wordt berekend.

Ook Dayanand Dwarka, voorzitter van de Energietarieven Commissie (ETC) is het niet eens met de gang van zaken. “Wij hebben verschillende overlegmomenten gehad met de regering. De eerste voorstellen waren niet zo rigoureus. Wij hebben steeds aangegeven dat de werkende klasse op dit moment vanwege de sterk afgenomen koopkracht in de afgelopen periode – al vier jaar hele hoge inflatie – kostenverhogingen niet kan hebben.

Bewust van het feit dat de continuïteit van de stroomvoorziening belangrijk is en de subsidie afgebouwd wordt, hebben wij voorgesteld om de EBS-tarieven aan te passen met een koerscorrectie”, zegt Dwarka. Door in plaats van SRD 30 voor de wisselkoers voor de US dollar, SRD 36 te hanteren zou de tariefsverhoging neerkomen op 20 procent.

“Voorts hebben wij indringend aangedrongen voor verdere rationalisering van de energiesector teneinde te geraken tot een werkelijke kostprijs per kilowattuur, ontdaan van alle inefficiënties en oneigenlijke kosten, die enorm drukken op de kostprijs”, voegt hij eraan toe. Dwarka is van mening dat de aanbevelingen in het rapport van de tarievencommissie onverwijld uitgevoerd dienen te worden. Zoals de regering de afbouw van de subsidie doorvoert zal er volgens de commissievoorzitter in resulteren “dat grote delen van de samenleving de EBS-tarieven niet zullen kunnen betalen. Dwarka: “En als wij de doorwerkingseffecten meenemen, dan is dit de zoveelste aanslag op de reeds gehavende koopkracht van de werkende klasse”.

NPS-voorzitter Gregory Rusland vindt de verhoging van de stroomtarieven zorgwekkend. Grote delen van de samenleving zullen direct worden getroffen. “Belangrijk zorgpunt is de slechte uitvoering van de sociale programma’s, waarmee de regering aangeeft delen van de samenleving tegemoet te zullen komen. Volgens onze informatie moeten nog zaken worden uitgezocht, maar de regering heeft haast om de prijsverhogingen door te voeren. De sociale steun bereikt niet alle burgers die in aanmerking komen. De NPS pleit voor subjectsubsidie rechtstreeks aan de burgers die met de verhoging getroffen worden, via hun elektriciteitsnota.”

Een ander zorgpunt noemt Rusland de kostprijsberekening. De regering zal daarbij met overgangsmaatregelen dienen te komen om de zuivere kostprijs in rekening te brengen. Hiermee wordt, aldus de voorzitter, bedoeld dat de herziening van tarieven die SPCS de EBS in rekening brengt, de Ogane gassubsidie niet wordt meegerekend en dat ministeries en parastatale bedrijven hun achterstallige rekeningen wel betalen.

Dit zal volgens hem in deze fase rust behouden voor de samenleving. Argumenten van de regering dat Suriname een van de laagste kostprijzen voor de opwekking van stroom in de regio heeft, vindt hij niet valide. Dat de kostprijs laag is komt vanwege de opoffering die de samenleving heeft gedaan om een hydrodam te bezitten, stelt Rusland.

Verder vindt hij het argument over het niet marktconform betalen door de samenleving niet correct. De samenleving gaat gebukt onder de druk van vele jaren mismanagement van de economie, waardoor de lonen ook de laagste zijn in de regio en daar ernstig rekening mee moet worden gehouden.

Het gevaar is, zo meent de partijleider, dat grote delen van de samenleving verder in overlevingsgevaar gebracht worden, terwijl de ondersteuning die gegeven dient te worden aan de productiesector, niet genoeg incentives bevat om de sector de broodnodige boost te geven. De afbouw van subsidies dient niet op de wijze en schaal waarop dat nu plaats heeft te gebeuren. Ook zal gekeken moeten worden naar de onderdelen die de kostprijs naar beneden moeten brengen.

C-47-voorzitter Berenstein benadrukt dat de vakcentrale zich volledig kan terugvinden in het advies van de ETC waarbij de belangrijkste aanbeveling is dat er een piektarief wordt ingevoerd. “Fundamenteel voor C-47 in dit advies is dat de schijven zoals die er nu zijn, ongemoeid worden gelaten. Het wijzigen van de schijven zoals in de voorstellen door de EBS naar voren is gekomen zal namelijk een grote impact hebben op een grote groep werknemers, die actief zijn in sectoren die gezien kunnen worden als de dragers van de samenleving”, schreef C47 de president in februari na een vergadering over de stroomtarieven met de autoriteiten.

Het gaat om onder andere de financiële sector, mijnbouw, onderwijs en  gezondheidszorg. C-47 eist dat deze aanbevelingen ook als zodanig worden uitgevoerd. Berenstein: “De vakcentrale kan slechts meegaan met de tariefsaanpassing als gevolg van het bijstellen van de koers, onder de voorwaarde dat tegelijkertijd er maatregelen worden genomen, om structureel te komen tot een efficiënt tarief. C-47 vindt het ook van belang dat er onder de sociale partners, vooral bij de vakbeweging, een breed draagvlak dient te zijn voor deze issue.

UNITEDNEWS