POSITIE SANTOKHI OOK BINNEN DE VHP ONDER DRUK

Auteur: Armand Snijders

Het wordt steeds onrustiger binnen de VHP-gelederen, waar steeds meer mensen zich keren tegen voorzitter Chandrikapersad Santokhi. Zijn op veel fronten falende beleid als president van Suriname, brengt ook de partij enorme schade toe.

De roep om vervroegde bestuursverkiezingen neemt naar verluidt toe, zodat Santokhi kan worden vervangen en in ieder geval niet nogmaals wordt voorgedragen voor het presidentschap.

Na de verkiezingsoverwinning van 2020 genoot de VHP als grootste partij enorm veel vertrouwen van veel Surinamers. Met VHP-voorman Santokhi die de economie er wel even bovenop zou helpen, leek alles in kannen en kruiken om het land voor langere tijd te leiden. Maar bijna drie jaar later is er van al die optimistische verhalen en positiviteit weinig tot niets meer over.

Niet alleen is het vertrouwen dat de kiezers massaal in de VHP en Santokhi hadden gesteld als sneeuw voor de zon verdwenen, ook het geloof binnen de partij zelfs is bij veel (bestuurs)leden tot onder het vriespunt gedaald. Dit leidt ook tot spanningen, zoals tussen Mahinder Jogi en Asis Gajadien. De twee vooraanstaande Assembleeleden vliegen elkaar in de haren over uitlatingen van Gajadien dat “Jogi sterk is in gronden inpikken”. Gajadien zei dit tijdens een interview met Radio ABC.

Jogi staat bij iedereen in Suriname bekend als grootgrondbezitter die dankzij zijn politieke functies aan vele percelen is gekomen. Dat nu een partijgenoot een deel van die vuile was buiten hangt, is echter ongekend. Want die was wordt altijd in de partijdiscipline keurig binnengehouden. Gajadien heeft die ongeschreven regel doorbroken. Tot woede van Jogi, die zijn partijgenoot per deurwaardersexploot heeft gesommeerd om binnen 24 uur publiekelijk zijn verontschuldigingen aan te bieden.

Het is tekenend voor de huidige sfeer binnen de VHP, die flink verziekt is. Niemand wil daar openlijk iets over kwijt, maar wie in de wandelgangen goed luistert, komt al snel tot de ontdekking dat er inmiddels twee kampen zijn ontstaan: eentje pro-Santokhi -waartoe Jogi behoort-en een groep die het helemaal heeft gehad met hem (waar Gajadien deel van uitmaakt).

“Omdat Santokhi de weg volledig kwijt is en de VHP meesleurt in zijn afgrond”, zo verwoordt een van de hoofdbestuursleden, die tot de laatste groep behoort, de stemming.

Maar niet alleen binnen het hoofdbestuur neemt de onenigheid toe, ook bij de kiezers is het geloof volledig weg. En dat is misschien nog wel zorgelijker, want zij zijn onmisbaar om aan de macht te kunnen blijven. Gevreesd wordt dat de partij bij de volgende verkiezingen minimaal gehalveerd zal worden en dus hooguit nog tien zetels in de wacht zal slepen. Tenzij er nu ingegrepen zal worden.

Het onderlinge gekissebis Jogi en Gajadien is slechts het befaamde topje van de ijsberg van wat momenteel gaande is binnen de VHP. In het parlement heeft laatstgenoemde de laatste weken zelfs openlijk Santokhi fel bekritiseerd. Met name tijdens het debat over de koersontwikkeling nam Gajadien zijn eigen president behoorlijk onder vuur door te stellen dat de genomen besluiten en maatregelen voor de valutawet, niet passen binnen de VHP-filosofie. Hij ziet zelf overeenkomsten met de militaire periode.

Deze woorden zijn naar verluidt hard aangekomen bij Santokhi, die niet op Gajadiens verwijten in ging. Dat de president het debat later stagneerde door halsoverkop voor medisch onderzoek naar Nederland af te reizen, heeft daar alles mee te maken, zo valt binnen de VHP te horen. Maar Santokhi op zijn beurt krijgt steeds vaker het verwijt als een dictator zijn partij aan te sturen en totaal niet te willen luisteren naar mensen die constructief kritiek hebben.

Dat was na de verkiezingen al zo, toen hij zonder duidelijke afspraken te maken met de Abop van Ronnie Brunswijk in zee ging. Hij moest natuurlijk wel om een meerderheid te smeden, maar hij had vanaf het begin als grootste coalitiepartner het heft in handen moeten nemen en met de vuist op de tafel moeten slaan. In plaats daarvan liet hij Brunswijk de kaas van zijn brood eten en werd hij constant gechanteerd.

Ook het feit dat Santokhi het nepotisme heeft omarmd en weigerde samen te werken met deskundigen van wie hij maar het vermoeden had dat ze onder de vorige regering hadden gewerkt, zorgde voor veel ontevredenheid. En daar kwamen de tientallen schandalen bovenop die vrijwel allemaal door de president in de doofpot werden gestopt. Bij bestuursvergaderingen weigert hij op vragen daarover in te gaan.

De verwachting is dat in aanloop naar de verkiezingen de openlijke aanvallen op Santokhi vanuit zijn eigen kringen zullen toenemen. Er zijn naar verluidt minimaal vier VHP-ministers die het niet meer zien zitten en die serieus overwegen hun portefeuille binnenkort in te leveren. Er gaan ook stemmen op vervroegde bestuursverkiezingen te eisen en dan met een alternatieve lijst te komen. Gajadien wordt getipt als een mogelijke kandidaat om Santokhi als voorzitter op te volgen. Hoewel er binnen de partij ook veel twijfel over zijn intenties is.

Anderen zien liever Dew Sharman als nieuwe leider omdat hij zich in het parlement bekwaam heeft opgesteld. Hij zou beter liggen bij de ‘gewone’ achterban van de partij om Santokhi te vervangen, terwijl Gajadien meer op steun van de kapitaalkrachtigen kan rekenen en onbetrouwbaarder worden geacht. Een nieuwe voorzitter zou ook de weg vrijmaken om voor de algemene verkiezingen van mei 2025 Santokhi niet meer naar voren hoeven te schuiven als presidentskandidaat, die het inmiddels volledig heeft verbruid bij veel kiezers.

BESCHOUWING