NIEUW JORDAN BARDELLA | INMIDDELS LEIDER UITERST RECHTSE ALLIANCE EU- PARLEMENT, STRAKS PREMIER VAN FRANKRIJK?

Altijd met de glimlach, steevast strak in het pak, alomtegenwoordig op sociale media: de 28-jarige Jordan Bardella is het gezicht van het ‘nieuwe’ Rassemblement National.

Tijdens de Europese verkiezingen deed hij waar Marine Le Pen, het vertrouwde boegbeeld van de uiterst rechtse partij, nooit in slaagde: hij dwong president Emmanuel Macron tot nieuwe parlementsverkiezingen.

Als het Rassemblement National die wint, ligt de weg voor Bardella open om de nieuwe premier van Frankrijk te worden. Zoniet wacht in 2027 een nieuwe kans, wanneer Le Pen zich naar verwachting kandidaat zal stellen om Macron op te volgen als president. Als ze het haalt, zal ze Bardella als premier aanwijzen.

Of heeft rijzende ster Jordan Bardella zijn mentor tegen dan al volkomen overvleugeld?

Bardella noemt Le Pen ‘zijn tweede moeder’. Le Pen heeft hem gekneed en naar voren geschoven als het gezicht van het ‘nieuwe’ Rassemblement National.

Sinds Marine in 2011 het voormalige Front National overnam van haar vader Jean-Marie, heeft ze geprobeerd om met de partij een nieuwe koers te varen. Weg van de meest ranzige kantjes, het antisemitisme en openlijk racisme dat bij veel potentiële kiezers weerstand opriep.

Met zijn maatpakken en beleefde tv-optredens belichaamt Bardella de nieuwe generatie binnen radicaal-rechts. Toch is hij op zijn 28e niet eens zo ‘nieuw’ in de partij van Marine Le Pen.

Bardella heeft al een behoorlijk lange staat van dienst. Hij was nog maar 16 toen hij lid werd van het toenmalige Front National. Vier jaar later, op zijn 20e, werd hij verkozen als lijsttrekker van de regionale verkiezingen in Seine-Saint-Denis. Hij was woordvoerder van Marine Le Pen in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2017 en zat de voorbije jaren in het Europees Parlement.

In 2022, nog altijd maar 27 jaar, werd hij met een monsterscore verkozen tot voorzitter van het Rassemblement National. Hij nam het roer over van Marine Le Pen, die volgens kenners wel de touwtjes in handen bleef houden. Met Bardella kreeg de partij voor het eerst in 50 jaar een leider die niét Le Pen heette. 

Een historische verandering, al gaven critici aan dat Bardella de positie juist had gekregen omdat hij érg dicht bij de clan-Le Pen staat. Niet alleen noemt hij Marine ‘zijn tweede moeder’, ook had hij tot voor kort een relatie met Nolwenn Olivier, nichtje van Marine en kleindochter van Jean-Marie Le Pen.

Bardella laat niet na te benadrukken dat hij – in tegenstelling tot Marine Le Pen, die opgroeide in een kasteeltje in de rand van Parijs – van bescheiden komaf is. Hij is de zoon van een Italiaanse moeder die hem grotendeels alleen opvoedde in Drancy, een banlieue van Parijs, in het departement Seine-Saint-Denis. 

“Ik was getuige van alle excessen: massale immigratie en criminaliteit aan de deur van ons appartement of zelfs in het trappenhuis”, vertelt hij in tv-portretten. 

“Maar de banlieue waar hij vandaan komt, is niet meteen een van de armere voorsteden van Parijs, integendeel”, nuanceerde correspondent in Parijs Frank Renout. “Bardella heeft ook gestudeerd aan de Sorbonne-universiteit. Zo gewoontjes is hij nu ook weer niet.”

Zijn studie – aardrijkskunde – maakte Bardella trouwens niet af, omdat de lokroep van de politiek te sterk was. Nu zijn opmars zo snel gaat, laat hij zich wel bijspijkeren, onder meer in economie, om meer beslagen op het ijs te komen.

Intense mediatraining kreeg Bardella ook. In tv-optredens toont hij zich een goede debater. Hij valt op met zijn altijd aanwezige glimlach en de – anders dan Le Pen – eerder voorzichtige toon die hij aanslaat.

Aan zijn stijl is “maanden- en maandenlang” gesleuteld, vertelde communicatiecoach Pascal Humeau op de Franse tv. “Zodat mensen die hem a priori haten, op zijn minst zeggen: ‘voor een fascist ziet hij er sympathiek uit’.“

Een uitgekiende strategie gaat ook schuil achter zijn pagina’s op de sociale media, waar Bardella als een kind van zijn tijd alomtegenwoordig is. Hij heeft 1,6 miljoen volgers op TikTok en 650.000 op Instagram.

Hij wordt ook “Mister Selfie” genoemd, want hij gaat zonder problemen met de glimlach op de foto met zijn aanhangers. 

Veel van zijn fans zijn dan ook jong: bij de verkiezingen stemde een kwart van de Franse jongeren voor Bardella.

Maar hij weet ook andere kiezers te lokken die voorheen niet behoorden tot het traditionele kiespubliek van het Rassemblement National. Nooit eerder stemden zoveel 60-plussers en vrouwen voor de uiterst rechtse partij. 

Met Bardella als nieuw boegbeeld lijkt de verjonging en vernieuwing van het Rassemblement National dus echt ingezet. De partij slaat een andere toon aan dan de voorbije decennia. Ze hamert niet langer zo goed als uitsluitend op migratie, maar ook op koopkracht, veiligheid en het beschermen van de nationale Franse belangen – thema’s waarmee ze niet alleen staat.

Maar dat Bardella het kopstuk is van een nieuwe generatie betekent niet noodzakelijk dat hij gematigder is dan de RN’ers van de oude garde. 

Volgens sommige analisten is hij op bepaalde vlakken – bijvoorbeeld als het gaat over migratie – juist radicaler dan Marine Le Pen. Zo noemt hij immigratie “een bedreiging voor de Europese beschaving” en waarschuwt hij voor “omvolking“, een discours dat Le Pen uit de weg gaat.

EUROPE POLITICS